Przedsiębiorca ma obowiązek składania deklaracji VAT, w której wykazuje kwoty podatku należnego pochodzącego od czynności opodatkowanych oraz podatku naliczonego, pochodzącego od zakupów. Skutkiem jest, powstanie nadwyżki podatku należnego nad naliczonym lub naliczonego nad podatkiem należnym.
Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym może być przeniesiona na kolejny okres rozliczeniowy lub zwrócona przez urząd skarbowy na rachunek bankowy – wybór należy do podatnika.
Przeciętnym terminem zwrotu nadwyżki, jak wynika z ustawy VAT, jest termin 60-dniowy, liczony od dnia złożenia rozliczenia. Termin ten obowiązuje bez względu na rodzaj zakupów dokonywanych przez podatnika, stawkę opodatkowania nabywanych towarów i usług.
Istnieje możliwość otrzymania wcześniejszego zwrotu nadwyżki, pod warunkiem spełnienia wymogów zawartych w art.. 87 ust6 ustawy o VAT. Skróconym terminem jest termin 25-dniowy od dnia złożenia deklaracji VAT. Możliwość dokonania wcześniejszego zwrotu, istnieje jedynie wtedy, gdy kwoty podatku naliczonego, które zostały wykazane w deklaracji, wynikają z:
-
faktur, które dokumentują należności w całości zapłacone, biorąc pod uwagę art.. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej,
-
dokumentów celnych, deklaracji importowej i decyzji (które zostały przez podatnika zapłacone), na podstawie przepisów art. 33 ust 2 i 3, art. 34,
-
importu towarów, które są rozliczane zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, gdzie podatnikiem jest usługobiorca, ewentualnie dostaw towarów, gdzie podatnikiem jest ich nabywca, wówczas, gdy w deklaracji podatkowej wykazano kwotę podatku należnego od tych transakcji.
Otrzymanie zwrotu podatku w trybie przyspieszonym – 25dniowym, liczonym od dnia złożenia deklaracji, jest możliwe, wówczas, gdy podatnik dokonał zapłaty wszystkich faktur, które dokumentują dokonane zakupy, wykazane w deklaracji i równocześnie podatnik dokonał zapłaty podatków wynikających z ujętych w deklaracji dokumentów celnych. Zwrot podatku w trybie przyspieszonym, następuje na wniosek samego podatnika.
W art. 86 ustawy o VAT, zawarto przywilej umożliwiający podatnikom VAT, odliczenie podatku naliczonego od zakupów towarów i usług w jednym z trzech okresów rozliczeniowych. Zwykle, odliczenie VAT następuje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Ale w przypadku, gdy w danym rozliczeniu nie uwzględniono podatku, odliczenia można dokonać w dwóch następnych okresach rozliczeniowych, celem otrzymania zwrotu podatku w przyspieszonym terminie. Zmniejszeniu ulegnie nadwyżka podatku naliczonego nad należnym – jednak podatnik otrzyma zwrot w znacznie krótszym terminie.
Termin otrzymania zwrotu nadwyżki podatku może być również dłuższy, niż przeciętne 60 dni. Dzieje się tak wówczas, gdy w danym okresie rozliczeniowym, podatnik nie wykonywał czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym nie miała miejsce żadna sprzedaż, jednocześnie nie powstała żadna kwota podatku należnego, to podatnik ma prawo żądania zwrotu bezpośrednio powstałej kwoty podatku naliczonego, który zostanie wskazany przez niego w deklaracji. W tym przypadku, podatnik może otrzymać zwrot, dopiero w ciągu 180 dni licząc od dnia złożenia deklaracji (art. 87 ust.5a ustawy o VAT).
Istnieje możliwość otrzymania tych pieniędzy w krótszym terminie. Zwrot może zostać wypłacony w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji, pod warunkiem złożenia przez podatnika odpowiedniego wniosku w urzędzie skarbowym. Warunkiem jest złożenie przez podatnika zabezpieczenia majątkowego w wysokości, która odpowiada kwocie wnioskowanego zwrotu podatku. Zabezpieczenie, może przyjmować formę: gwarancji bankowych lub ubezpieczeniowych, poręczenia banku, weksla z poręczeniem wekslowym banku, czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku, papierów wartościowych na okaziciela o określonym terminie wykupu, które zostały wyemitowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, bankowych papierów wartościowych, listów zastawnych z określonym terminem wykupy, które wyemitowano we własnym imieniu i na własny rachunek przez podmiot, który może być gwarantem lub poręczycielem (według przepisów Ordynacji podatkowej).
W przypadku, gdy wniosek razem z zabezpieczeniem złożono na 13 dni przed upływem terminu zwrotu, lub w późniejszym terminie – zwrot zostanie dokonany w terminie 14 dni od dnia złożenia zabezpieczenia.
Jeżeli osoby fizyczne zaprzestają wykonywania czynności, które podlegają opodatkowaniu, to mogą ubiegać się o zwrot różnicy podatku w kwocie wykazanej w deklaracji podatkowej za czas, w którym pozostawały zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Takie przyzwolenie wynika z art. 14 ust 9a ustawy o VAT. Przepis ten, odnosi się nie tylko do upadłościowych osób fizycznych wykonujących czynności podlegające opodatkowaniu, ale również do spółek, które uległy rozwiązaniu.