Na czym polega mechanizm odwróconego obciążenia VAT?

Odwrotne obciążenie w podatku VAT jest mechanizmem, który ma likwidować proceder wyłudzania podatku od towarów i usług oraz oszustw podatkowych. Na czym on polega i kto musi zastosować w swojej działalności odwrotne obciążenie VAT?

Obciążenie nabywcy podatkiem VAT

Z definicji odwrotnego obciążenia podatkowego wynika, że mechanizm ten polega na przerzuceniu obowiązku rozliczania podatku VAT ze sprzedającego na nabywcę. Stosuje się go jednak wyłącznie do niektórych towarów i usług w transakcjach krajowych. Lista towarów została zamieszczona w załączniku numer 11 do ustawy o VAT, zaś lista usług wskazana jest w załączniku numer 14 tej samej ustawy.

Kto może być objęty odwrotnym obciążeniem

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, procedura odwrotnego obciążenia VAT ma zastosowanie, jeśli spełnione są warunki:

  • sprzedawca ma status czynnego podatnika VAT,

  • nabywca jest czynnym podatnikiem VAT,

  • dostawa nie jest objęta zwolnieniem z podatku VAT (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122 ustawy o VAT).

W stosunku do niektórych towarów, takich jak procesory, przenośne maszyny do przetwarzania danych, m.in. laptopy i tablety, telefony komórkowe i konsole do gier, odwrotne obciążenie będzie stosowane, jeśli łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji, bez kwoty podatku, przekroczy granicę 20 000 zł.

Obecnie procedura odwrotnego obciążenia VAT ma zastosowanie również w usługach i zostało to uregulowane w art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawi o VAT. Ma to miejsce pod warunkiem, że zarówno nabywca, jak i sprzedawca są czynnymi podatnikami VAT, a usługi te mieszczą się w załączniku nr 14 ustawy o VAT. Mogą to być także usługi budowlane, jeśli usługodawca świadczy je w roli podwykonawcy.

Wszyscy przedsiębiorcy, którzy mają obowiązek stosowania procedury odwrotnego obciążenia VAT, muszą także przygotowywać informacje podsumowujące dla takich transakcji i składać je okresowo do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, wraz ze wskazaniem w nich:

  • imienia i nazwiska lub nazwy oraz numeru NIP podatnika który składa informacje oraz nabywa towary lub usługi,

  • łączną wartość dostaw towarów oraz świadczonych usług.

Z dniem 1 stycznia 2017 roku informacje podsumowujące na druku VAT-27 muszą być składane tylko w formie elektronicznej.