Wystawienie faktury pozwala na udokumentowanie zrealizowanej transakcji kupna i sprzedaży towarów lub transakcji świadczenia usług. Praktyka w prowadzeniu działalności gospodarczej jest taka, że wystawca faktury daje kilka czy kilkanaście dni swojemu kontrahentowi na opłacenie. Niestety, nie zawsze dochodzi do zapłaty. Czy w takiej sytuacji istnieje możliwość odliczenia podatku VAT od nieopłaconej faktury?
Konieczność odprowadzenia podatku VAT
Zasadniczo przedsiębiorcy, będący płatnikami podatku VAT, muszą rozliczać ten podatek od towarów i usług w okresach miesięcznych. Wyjątkiem są mali podatnicy, którzy mogą rozliczać VAT kwartalnie.
Przedsiębiorca musi opłacić do urzędu skarbowego podatek VAT. Obowiązek VAT powstaje w momencie dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Nawet jeśli faktura nie została jeszcze opłacona, podatek należy odprowadzić do urzędu skarbowego według odpowiedniej stawki, a przy tym złożyć JPK fiskusowi.
Odliczenie podatku VAT od nieopłaconej faktury
Fakt opłacenia lub nieopłacenia faktury właściwie nie ma nic wspólnego z rozliczeniem się z podatku VAT wystawcy takiego dokumentu z urzędem skarbowym. Nawet pomimo niewywiązania się drugiej strony z płatności, daninę należy terminowo rozliczyć.
Podatnik nie musi być jednak stratny, ponieważ istnieje możliwość odzyskania VAT od nieopłaconej faktury, przy wykorzystaniu tzw. ulgi na złe długi. Polega ona na tym, że przedsiębiorca będący jednocześnie wierzycielem, ma możliwość odzyskania podatku, którego nie otrzymał od nabywcy.
Podatnik wykorzystujący ulgę na złe długi może dokonać korekty podstawy opodatkowania oraz należnego podatku z tytułu dostawy towarów lub z tytułu świadczenia usług na terenie kraju w przypadku nieopłacenia faktury. Chodzi tu o wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, choć nie udowodniona. Dochodzi do takiej sytuacji, jeśli wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Podatnik dokonuje korekty podstawy opodatkowania i kwoty VAT przypadającej na część wierzytelności, której nieściągalność została już uprawdopodobniona, zgodnie z art. 89a ust. 1 i 1a ustawy o VAT.
By móc skorzystać z ulgi na złe długi podatnik musi być zarejestrowany jako czynny podatnik VAT na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji, w której dokonywana jest korekta. Nie może też minąć trzy lata od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność. Termin ten jest liczony od końca roku wystawienia dokumentu. Korekty VAT wierzyciel dokonuje w pliku JPK_V7M lub JPK_V7K w części ewidencyjnej i deklaracyjnej. Zmniejsza wartość netto oraz należy podatek z tytułu sprzedaży opodatkowanej daną stawką podatkową.