Dochody z zagranicy

Kwestia opodatkowania dochodów pochodzących z pracy najemnej, która wykonywana była za granicą uregulowana została w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Najogólniej rzecz ujmując, tego rodzaju dochody opodatkowane są w państwie, w którym mieszka podatnik. Istnieje kilka wyjątków dotyczących osób mieszkających w jednym państwie i zarabiających w drugim – czasem podatek trzeba zapłacić i w miejscu zamieszkania, i w miejscu pracy.

Poniżej wymienione zostaną warunki, których spełnienie pozwala na opodatkowanie dochodów uzyskanych za granicą tylko i wyłącznie w miejscu zamieszkania podatnika. Są nimi:

• Podatnik jest pracownikiem, który przebywa w drugim państwie, tam gdzie pracuje, nie dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym, obliczając od dnia przybycia do tego państwa oraz

• Podatnik ponosi wynagrodzenie na rzecz pracodawcy nie mającego siedziby, ani miejsca zamieszkania w drugim państwie oraz

• Wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub drugą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim państwie.

Warunkiem jest spełnienie powyższych wymagań jednocześnie.

Polska, celem unikania podwójnego opodatkowania, zawarła umowy:

• Umowa o metodzie wyłączenia z progresją,

• Umowa o metodzie odliczenia proporcjonalnego.

W przypadku, gdy Polska z którymś z państw nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, to stosowaną jest metoda odliczenia proporcjonalnego.

Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że w Polsce nie płaci się podatku od dochodów, które zostały uzyskane za granicą. W celu ustalenia wysokości podatku należnego w kraju zastosowanie ma stawka podatku właściwa dla sumy dochodów krajowych i pochodzących z zagranicy. Następnym krokiem jest ustalenie odpowiedniej stopy procentowej dla dochodów polskich.

W przypadku gdy zastosowanie ma metoda wyłączenia z progresją, należy złożyć PIT-36, a dochody wykazać w sekcji H „Dochody osiągnięte za granicą”. Natomiast, gdy podatnik w minionym roku podatkowym uzyskał dochody tylko i wyłącznie za granicą, to nie musi składać zeznania podatkowego.

Metoda odliczenia proporcjonalnego polega na tym, że w Polsce płaci się podatek za dochody uzyskane przez podatnika za granicą. Od obliczonego podatku należy odjąć zaliczki, które zostały pobrane przez pracodawcę na podatek za granicą. Kwota, która zostanie uzyskana, nie może być wyższa niż limit, który określony jest jako iloczyn podatku według skali i ilorazu dochodu zagranicznego przez dochód łączny.

W przypadku, gdy do dochodów ma zastosowanie metoda odliczenia proporcjonalnego, to należy wypełnić PIT-36, a dochody wykazać w części D.1 i D.2. W dalszym etapie, podatek zapłacony za granicą nie należy wpisywać w części F zeznania, ale w części H „Podatek zapłacony za granicą” – kwota ma być przeliczona na złotówki.

W przypadku stosowania metody odliczania proporcjonalnego, podatnik jest zawsze zobowiązany do złożenia PIT-36 w Polsce, nawet wówczas, gdy nie uzyskał w kraju żadnych dochodów.

Sposób obliczenia dochodu do opodatkowania

Przychód, który podatnik uzyskał za granicą powinien pomniejszyć za każdy dzień pobytu za granicą, w którym pozostawał w stosunku służbowym, pracy, pracy nakładczej, spółdzielczym stosunku pracy o kwotę odpowiadająca 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicę. Wielość diety uzależniona jest od kraju, w którym podatnik zarabia. Ogłasza ją Minister Pracy i Polityki Społecznej w rozporządzeniu w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.

Tak powstała kwota przeliczana jest na złotówki według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego, który poprzedza dzień uzyskania przychodu.

Natomiast odliczenia od dochodu, odliczenia od podatku oraz podatek zapłacony za granicą, które wyrażone są w walutach obcych przeliczane powinny być na złotówki według kursu średniego ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.

Podatnicy, którzy w 2014 roku pracowali za granicą, w picie mogą dokonać pomniejszenia podatku do zapłacenia o ulgę abolicyjną, która im przysługuje. Wspomniana ulga ma zastosowanie do osób, które wykonywały pracę w kraju, wobec którego ma zastosowanie umowy o odliczeniu proporcjonalnym podatku.

Warunkiem skorzystania z ulgi jest zamieszkanie w Polsce oraz uzyskiwanie dochodów za granicą. Ponadto, dochody te muszą pochodzić albo ze stosunku służbowego pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku służbowego, albo z działalności, która wykonywana jest osobiście, albo z działalności gospodarczej, albo z praw majątkowych, praw autorskich i praw pokrewnych. Kolejnym warunkiem jest stosowanie do tego rodzaju dochodów metody odliczenia proporcjonalnego – odliczanie podatku zapłaconego za granicą od sumy dochodów polskich i zagranicznych.

W ustawach wielokrotnie pojawia się pojęcie „rezydent”. Ma ono szczególne znaczenie w przypadku osób, które osiągają dochody w kilku państwach. Kwestie te uregulowane są w przepisach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zostały zawarte przez Polskę z innymi państwami.

Rezydencja podatkowa przynosi wiele problemów podczas dokonywania rozliczeń podatkowych. Powołując się na art. 3 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, wówczas gdy mają miejsce zamieszkania na terytorium kraju podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości dochodów nie uwzględniając miejsca położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeżeli osoby fizyczne nie mają miejsca zamieszkania na terytorium kraju, to podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko i wyłącznie od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Polski na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, nie biorąc pod uwagę miejsca wypłaty wynagrodzenia oraz innych dochodów, które osiągane są na terytorium Polski.

Także, celem ustalenia jakiemu obowiązkowi podatkowemu podlega osoba fizyczna, najpierw należy ustalić miejsce zamieszkania – z umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu wynika, że miejsce zamieszkania znajduje się w państwie, w którym dana osoba ma stałe miejsce zamieszkania.

Na podstawie art. 25 Kodeksu cywilnego stale miejsce zamieszkania należy odczytać jako miejscowość, gdzie osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.