Wraz z dużą reformą podatkową przeprowadzoną pod hasłem Polski Ład w 2022 roku, pojawiły się i nowe podatki. Wśród nich na uwagę zasługuje podatek hipoteczny należny. Jest to o tyle istotne, że w rozliczeniu PIT za 2022 roku będzie on stosowany po raz pierwszy. Czy oznacza to dodatkowe obciążenie finansowe dla polskich podatników? Księgowi uspokajają. Nic takiego nie będzie miało miejsca.
Hipotetyczny podatek należny
Polski Ład i następujący po nim Polski Ład 2.0 to szereg reform, które zmieniły oblicze polskich przepisów podatkowych. Między innymi na ich bazie wprowadzono hipotetyczny podatek należny. To szczególny rodzaj podatku, ponieważ zamiast obciążać kieszenie podatników, ma on chronić tych, którzy zamiast zyskać, straciliby na zastąpieniu Polskiego Ładu przez Polski Ład 2.0. Na podkreślenie zasługuje więc przede wszystkim fakt, że nie jest to nowy podatek, który trzeba zapłacić do urzędu skarbowego.
Wręcz przeciwnie, ponieważ hipotetyczny podatek należny może spowodować, że podatnik otrzyma zwrot nadpłaconego podatku. By z takiej opcji skorzystać, nie trzeba o nią wnioskować.
Istota hipotetycznego podatku należnego
Przepisy dotyczące stosowania hipotetycznego podatku należnego nie są całkiem jasne. By zrozumieć, u kogo będzie on stosowany i jaka jest jego istota, trzeba przedstawić założenia reformy podatkowej. Polski Ład wprowadził zasadę, że zyskują pod względem finansowym podatnicy zarabiający nie więcej niż 5,7 tys. zł brutto miesięcznie. Natomiast osoby osiągające od 5700 zł do 11 141 zł mogą skorzystać z ulgi dla klasy średniej. Dzięki jej zastosowaniu podatnicy ani nie zyskiwali, ani też nie tracili na Polskim Ładzie.
Z uwagi na wiele luk w przepisach podatkowych, wprowadzono od 1 lipca 2022 roku Polski Ład 2.0, który miał naprawiać niedoskonałe podatki. Zniesiono ulgę dla klasy średniej, ale w jej miejsce wprowadzono obniżkę podstawowej stawki podatku dochodowego – z 17 do 12 proc. Cały rok 2022 roku zgodnie z założeniami Nowego Polskiego Ładu miał być rozliczany już według nowych zasad.
Powstało kolejne zamieszanie, bo w indywidualnych sytuacjach mogło okazać się, że nowe przepisy są mniej korzystne dla podatnika niż wcześniejsze. Dotyczy to przede wszystkim tych wszystkich podatników, którzy łączyli ulgę dla klasy średniej z innymi przysługującymi im preferencjami. Stąd też wymyślono hipotetyczny podatek należny za cały rok 2022, który doliczany ma być przez urząd skarbowy niedoszłym beneficjentom ulgi dla klasy średniej.
Kiedy zastosowanie znajduje hipotetyczny podatek należny?
Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wyjaśnia, że zastosowanie hipotetycznego podatku należnego nie wymaga aktywności ze strony podatnika. Wszystko realizowane jest w sposób automatyczny. W praktyce hipotetyczny podatek należny będzie stosowany, jeśli okaże się niższy od podatku standardowego.
Jeśli wyliczony według zasad Polskiego Ładu 1.0 podatek okaże się niższy, niż ten wynikający z Polskiego Ładu 2.0, podatnik automatycznie ma otrzymywać zwrot różnicy.