Polski Ład, czyli projekt zbiorczych reform mających na celu wprowadzenie licznych zmian w podatkach, zakłada m.in. zwiększenie kwoty wolnej od podatku z 8 tys. zł aż do 30 tys. zł. Problem jednak w tym, że nie wszyscy z niej skorzystają. Dla kogo będzie ona rzeczywiście dostępna?
Czym jest kwota wolna od podatku?
Pojęcie kwoty wolnej od podatku, co ciekawe, nie jest obecnie uregulowane na mocy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Znalazło się w niej pojęcie kwoty zmniejszającej podatek, a nie do końca są one tożsame względem siebie.
Kwotę wolną od podatku należy rozumieć jako kwotę dochodu, której osiągnięcie w ciągu roku podatkowego nie spowoduje powstania obowiązku zapłaty daniny. Podatek dochodowy powinien być płacony wyłącznie od nadwyżki ponad tę kwotę.
Jeśli rzeczywiście Polski Ład wprowadzi właśnie tak rozumianą definicję kwoty wolnej od podatku, skorzysta z niej wielu podatników rozliczających się z fiskusem na zasadach ogólnych, według dwustopniowej, progresywnej skali podatkowej.
Degresywna kwota zmniejszająca podatek
Trudno oczekiwać, aby polski rząd właśnie w ten sposób ujął w przepisach szumnie ogłaszaną na w związku z projektem Polski Ład kwotę wolną od podatku. Raczej pod tym względem w mocy pozostaną przepisy ustawy o PIT, w których zgodnie z art. 27 ust. 1a kwota zmniejszająca podatek odliczana w rocznym obliczeniu podatku, wynosi aktualnie:
- 1360 zł dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł,
- 1360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną zgodnie ze wzorem – 834,88 zł x(podstawa obliczenia podatku – 8000 zł)/5000 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej niż 8000 zł i nieprzekraczającej 13 000 zł,
- 525,12 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej niż 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł (progu skali podatkowej),
- 525,12 zł pomniejszone o kwotę obliczoną zgodnie ze wzorem – 525,12 zł x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł)/41 472 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.
Automatycznie należy zauważyć, że takie podejście do kwoty zmniejszającej podatek powoduje, że korzyści płynące z niej maleją w miarę wzrostu dochodów podatnika. Do kwoty 8 tys. zł zmniejszają one podatek całkowicie, a w nowej wersji Polskiego Ładu kwota ta wzrosłaby do 30 000 zł. Natomiast im więcej wykazuje dochodów podatnik, tym mniejszą kwotę zmniejszającą podatek może zastosować w deklaracji rocznej.
Kto skorzysta na podwyższeniu kwoty wolnej od podatku?
Z pewnością na takiej reformie skorzystają emeryci i renciści uzyskujący stosunkowo niskie świadczenia, a także osoby najmniej zarabiające. Niestety, niewielu przedsiębiorców na tym zyska. Tylko niektórzy z tych, którzy rozliczają się z fiskusem według skali podatkowej. Im więcej jednak zarobią, tym niższą kwotę wolną zastosują w rozliczeniu rocznym, aż do zmniejszenia jej do zera.