Na rynku finansowym dostępnych jest obecnie mnóstwo form finansowania, które można dopasować praktycznie dla każdego rodzaju inwestycji. Leasing powoli zaczyna wypierać kredyt. Jednak odpowiedź na pytanie, które ze źródeł finansowania korzystniej jest wybrać, nie jest taka jednoznaczna. Na wybór wpływa wiele czynników, między innymi wielkość przedsiębiorstwa, cel inwestycji, branża, koszty…oraz wiele innych.
Leasing i kredyt nie są całkowicie substytucyjnymi produktami finansowymi. Leasing sprawdza się bardziej jako źródło finansowania zakupionych przez firmy przedmiotów przeznaczonych na zużycie: samochodów służbowych, itp. Natomiast kredyt posiada dłuższy okres finansowania i z tego względu lepiej sprawdzi się jako źródło pozyskania funduszy na kupno nieruchomości.
Oferta kredytowa banków jest obecnie bardzo urozmaicona i można w niej znaleźć kredyty skierowane do przedsiębiorców. Jednak nie każdy z nich posiada akurat taką ofertę, która sprosta potrzebom inwestycyjnym danego przedsiębiorstwa.
Kredyty dla firm można podzielić na obrotowe i inwestycyjne. Celem tych pierwszych jest zapewnienie firmom środków na utrzymanie płynności finansowej bieżącej działalności (terminowe regulowanie zobowiązań). Kredyt inwestycyjny może zostać przeznaczony na budowę, rozbudowę, na kupno środków trwałych, poprawienie zdolności produkcyjnych, zakup patentów, licencji, przejęcie innych firm, itp. Jednak starając się o niego należy przygotować się na potrzebę przygotowania sporej ilości dokumentów, opinii, zaświadczeń oraz innych. Bank może poprosić o przygotowanie biznesplanu, bada również zdolność kredytową przedsiębiorstwa biorąc pod uwagę bilans, oświadczenia o niezaleganiu w Urzędach Skarbowych, Zakładach Ubezpieczeń Społecznych, kopie umów z kontrahentami …
To właśnie od posiadanej zdolności kredytowej uzależniona będzie wysokość kredytu oraz możliwość rozłożenia go w czasie. Dalszymi wymogami, które postawi bank, to konieczność wniesienia wkładu własnego, który może wynosić nawet 30% wartości inwestycji oraz zabezpieczenia kredytu, przykładowo hipoteką. Pomimo stosunkowo wysokich kosztów, kredytu jako źródła finansowania, największą jego zaletą jest przechodzenie zakupionego przedmiotu na własność kredytobiorcy od razu – bank nie będzie mógł rościć do niego żadnych praw.
Leasing, jest obok kredytu najpopularniejszym źródłem finansowania inwestycji, zakupów, itp. Leasingodawca, którym jest firma leasingowa dokonuje zakupu danego przedmiotu, który następnie oddaje do użytku osobie, która z niego korzysta i jest jednocześnie leasingobiorcą. Jednak w czasie całego okresu trwania umowy zakupiony przedmiot pozostaje własnością finansującego. Z drugiej zaś strony korzystający poprzez umowę leasingu zobowiązuje się do uiszczania opłat leasingodawcy, tzw. rat leasingowych za używanie zakupionego przedmiotu. W ten sposób można dokonać zakupu dóbr ruchomych nowych i używanych, środków transportu, maszyn, urządzeń, budynków, działek, sprzętu komputerowego, itp. Podstawową wadą leasingu jest fakt, że przedmiot zakupu pozostaje własnością leasingodawcy.
Można wybierać spośród leasingu operacyjnego, finansowego i zwrotnego.
Czym różnią się poszczególne rodzaje leasingu? W przypadku leasingu operacyjnego do kosztów uzyskania przychodów wlicza się wszystkie opłaty leasingowe. Ponadto muszą być spełnione następujące warunki: umowa leasingu powinna być zawarta na czas określony, okres jej trwania nie może być krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji, a suma opłat netto musi odpowiadać minimum wartości początkowej środka trwałego.
W leasingu finansowym, do kosztów uzyskania przychodu wliczana jest tylko część raty leasingowej, która stanowi odsetki i odpisy amortyzacyjne. Nie ma tutaj wykupu, a korzystający (leasingobiorca) staje się właścicielem przedmiotu po zapłaceniu ostatniej raty leasingowej. Warunkami, które muszą być spełnione, są: zawarta umowa musi być na czas określony, suma opłat netto musi odpowiadać minimum wartości początkowej środka trwałego, a umowa powinna zawierać postanowienie o prawie korzystającego do dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
W przypadku leasingu zwrotnego leasingobiorca odsprzedaje leasingodawcy środek trwały za gotówkę, później korzysta z danego środka trwałego na podstawie umowy leasingu. Leasing zwrotny nie jest jako tako odrębnym rodzajem leasingu, można go realizować w formie leasingu operacyjnego lub leasingu finansowego.
Cała procedura leasingu jest o wiele prostsza (niż ubiegania się o kredyt): przedsiębiorstwo nie musi posiadać dużej zdolności kredytowej, trzeba dostarczyć o wiele mniej dokumentów niż w przypadku kredytu, wielokrotnie nie ma konieczności dostarczania nawet zaświadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu Skarbowego, a wkład własny, który należy wnieść wynosi często zaledwie 10% wartości przedmiotu powiększonej o VAT.
Dokonując wyboru firmy leasingowej przedsiębiorca powinien wziąć pod uwagę różne czynniki, opinie innych leasingobiorców, itp. Najkorzystniejsze oferty z reguły posiadają przedsiębiorstwa o znacznych wielkościach, które są znane na rynku leasingowym i posiadają dobrą kondycję finansową. Takie firmy najczęściej oferują oprócz najkorzystniejszych warunków, również jasne standardy współpracy.
Właśnie biorąc pod uwagę uproszczone procedury i nie tak dokładne jak w przypadku kredytu badanie zdolności kredytowej – leasing jako źródło finansowania cieszy się dużą popularnością wśród przedsiębiorców, zwłaszcza firm z sektora małych i średnich Tym co przemawia na korzyść leasingu, jest kwestia podatku. W przypadku kredytu kosztem podatkowym są odsetki i odpisy amortyzacyjne. Jednak w leasingu tego rodzaju kosztem jest rata leasingowa i można odliczyć dużo większy VAT niż w przypadku skorzystania z kredytu.
Po zakończeniu spłacania rat leasingowych, korzystający ma prawo nabyć przedmiot na własność. Cena jaką zapłaci po okresie leasingu nie powinna być niższa niż „hipotetyczna wartość środków trwałych”. Cena ta kształtuje się na poziomie pośrednim, w zależności od uzgodnień stron. W przypadku nabywania drogą leasingu samochodu, leasingobiorca po zakończeniu umowy może dokonać amortyzacji przyspieszonej pojazdu, tak jak w przypadku samochodów używanych, które są po raz pierwszy wprowadzane do ewidencji. W przypadku, gdy wartość początkowa będzie wyższa niż 3500 zł, to amortyzacja będzie mogła być dokonywana przez 36 miesięcy, udowadniając jednocześnie, ze przed rozpoczęciem amortyzacji samochód był wykorzystywany przez okres dłuższy niż 6 miesięcy.
Podsumowując, leasing będzie najkorzystniejszym źródłem finansowania dla przedsiębiorstw młodych, które potrzebują pieniędzy na inwestycje, rozwój. Banki niechętnie udzielają kredytów młodym firmom, z reguły istotne jest kilkuletnie istnienie na rynku.
Każda z opcji jako źródła finansowania posiada wady i zalety. Kredyt jest dużo starszym źródłem pozyskania funduszy, a leasing na polskim rynku istnieje dopiero około 20 lat. Dlatego przed dokonaniem wyboru pomiędzy kredytem a leasingiem należy wziąć pod uwagę wiele wspomnianych wyżej czynników, które przemawiają za jednym albo drugim.